مالیات بر ارزش افزوده یک نوع مالیات جدید بوده که هر سه ماه یکبار محاسبه و از مصرف‌کننده نهایی اخذ می‌شود. با این حال، مالیات ارزش افزوده سازوکارهای اجرایی و نکات خاص خود را دارد.
 
اصلا ارزش افزوده چیست؟
همگی ما در سالیان اخیر در خصوص مالیات بر ارزش افزوده کم و بیش چیزهایی شنیده‌ایم. بسیاری اوقات فروشندگان در خصوص این موضوع با ما صحبت کرده‌اند. در بسیاری از خریدهای اینترنتی روزمره پیامی مبنی بر دریافت مالیات بر ارزش افزوده به ما نشان داده می‌شود. اما آیا تاکنون در خصوص این نوع مالیات و فلسفه پرداخت و روش‌های آن فکر کرده‌اید؟
در این مقاله به دنبال آن هستیم تا به صورت صفر تا صد این موضوع را بررسی و برای شما در خصوص روش‌ها و چگونگی اخذ این نوع مالیات توضیح دهیم. اما قبل از آن بد نیست بدانیم که اساسا مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
اقتصاد خوانده‌ها بهتر می‌دانند که از تولید تا مصرف نهایی یک کالا مراحل مختلفی پشت سر گذاشته می‌شود. در ابتدا مواد اولیه و خام فراهم شده و سپس در هر مرحله این مواد تکمیل‌تر و به نوعی ارزش بیشتری به آنها اضافه می‌شود تا کالا در نهایت آماده و تکمیل گردد.
هر فرد و گروهی در هر کدام از مراحل تولید و توزیع کالا و خدمات، ارزش خاصی را به آن اضافه می‌کنند که به آن ارزش افزوده گفته می‌شود. در واقع در هر مرحله ارزش ریالی آن کالا بالاتر رفته و قیمت بیشتری پیدا می‌کند تا در نهایت کالا تکمیل گردد.
ارزش افزوده واقعی را معمولا از کسر ارزش واقعی کالا یا خدمات از ارزش مواد خام و اولیه به دست می‌آورند که در ادامه با یک مثال به صورت شیوا آن را توضیح می‌دهیم. این مفهوم در زبان انگلیسی با عنوان value added شناخته می‌شود.


مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
این نوع مالیات یک مالیات غیرمستقیم محسوب می‌شود که بر حسب تعریفی که از ارزش افزوده ارائه شد، از تمامی مراحل مختلف تولید، توزیع و عرضه یک محصول یا خدمت گرفته می‌شود.
همانطور که ذکر شد از تولید تا مصرف یک کالا مراحل مختلفی پشت سر گذاشته می‌شود. مالیات ارزش افزوده به صورت مرحله‌ای از افراد مختلف در این مراحل گرفته می‌شود تا در نهایت مصرف‌کننده نهایی آن را پرداخت کند.
در واقع از همان ابتدا که تولیدکننده کالا مواد اولیه را خریداری می‌کند، مالیات بر ارزش افزوده آنها را نیز می‌پردازد. اما در مرحله بعد و هنگامی که کالای ساخته شده را تحویل مشتری می‌دهد، مالیات بر ارزش افروده آن را از خریدار دریافت می‌کند. مابه‌التفاوت ارزش افزوده دریافتی و پرداختی توسط وی به عنوان مالیات به دولت اعطا می‌گردد.
ممکن است افراد و گروه‌های دیگر در مراحل بعدی هر کدام ارزش افزوده خاصی را به کالا اضافه کنند و مالیات آن را دریافت و به دولت پرداخت کنند تا در نهایت بار اصلی پرداخت آن به دوش مصرف‌کننده نهایی بیفتد.
در واقع در این نوع مالیات، تولیدکننده مالیات خاصی را پرداخت نمی‌کند و بار پرداخت آن به صورت مرحله‌ای و از طریق واسطه‌ها به مصرف‌کننده نهایی می‌رسد.


قانون مالیات بر ارزش افزوده چه می‌گوید؟

بحث بر سر ارزش افزوده بارها در مجلس شورای اسلامی در دهه 60 و 70 مطرح شده بود تا نهایتا در سال 1387 قانون مالیات بر ارزش افزوده در مجلس تصویب و برای اجرا ابلاغ شد. این قانون در 53 ماده قانونی تدوین شده و شامل چندین بخش است. در ادامه به معرفی بخش‌های مختلف این قانون اشاره می‌کنیم.
• از ماده 1 تا 11 شامل تعاریف و قوانین ارزش افزوده است.
• چگونگی محاسبه نرخ مالیات در مواد 14 تا 17 توضیح داده شده است.
• وظایف و اختیارات سازمان امو مالیاتی از ماده 24 تا 33 بیان می‌شود.
• عوارض کالا و خدمات مختلف و بررسی قوانین آن موضوع مواد 38 تا 40 است.
• ار ماده 42 تا 53 به بررسی عوارض خاص و سایر مالیات‌ها پردخته شده است.
• بخش دوم از ماده 12 تا 13 به بحث معافیت‌ها می‌پردازد.
• مواد 18 تا 23 به وظایف و اقدامات مودیان اشاره می‌کند.
• مواد 34 تا 37 به برخی مقررات و مواد قانونی می‌پردازد.
• حقوق ورودی و گمرکی موضوعی است که در ماده 41 به آن اشاره شده است.
• هر کدام از این مواد قانونی معمولا دارای تبصره‌های مخصوص به خود هستند.
 قانون مالیات بر ارزش افزوده دارای آیین‌نامه‌های مربوط به برخی مواد قانونی است که مطالعه آنها نیز خالی از لطف نیست. با این حال، مطالعه قانون مالیات ارزش افزوده برای تمام افرادی که در دنیای کسب‌وکار فعالیت دارند واجب است.

جهت ارائه مشاوره و اطلاع از شرایط خدمات خدمات مالیات بر ارزش افــزوده با مجموعه رهنمون ایده پرداز برنــا با 09355547269 تماس بگیرید.